เหนื่อยทั้งที่ไม่ได้ทำอะไรเลย? นี่คือสาเหตุที่คุณอาจไม่เคยรู้มาก่อน

ทำไมคุณถึงรู้สึกเหนื่อยล้าแม้ไม่ได้ทำอะไร? วิธีฟื้นพลังชีวิตที่คุณอาจไม่เคยรู้

ในโลกยุคใหม่ที่เร่งรีบ หลายคนคงเคยเจอประสบการณ์แบบนี้: คุณนั่งทำงานเกือบทั้งวัน แทบไม่ได้ออกกำลังกาย แต่กลับรู้สึกเหมือนเพิ่งวิ่งมาราธอนเสร็จ หรือแม้แต่ในเช้าวันใหม่ที่เริ่มต้นด้วยความกระปรี้กระเปร่า พอถึงโต๊ะทำงาน แบตเตอรี่ร่างกายกลับลดเหลือเพียง 15% จนรู้สึกว่าสายตาและร่างกายแทบไม่ตอบสนอง ความรู้สึกเหนื่อยล้าแม้ไม่ได้ทำอะไรเลย กำลังกลายเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในชีวิตคนเมือง

ความเหนื่อยล้าประเภทนี้ไม่ได้เกิดขึ้นเพียงลำพัง มันยังมีชื่อเฉพาะด้วย นั่นคือ TATT (Tired All The Time) หรือ "เหนื่อยตลอดเวลา" งานวิจัยอภิมานจาก 32 ประเทศพบว่า ผู้ใหญ่ที่มีสุขภาพดีประมาณ 1 ใน 5 คน เป็นโรคนี้ และยังมีคำศัพท์ชวนเข้าใจง่ายแต่ลึกซึ้งสำหรับอาการนี้ นั่นคือ “พลังหดชีวิต” ผู้ที่มี TATT มักเคลื่อนไหวร่างกายช้า มีสีหน้าเบื่อหน่าย และแสดงออกถึงความเหนื่อยล้าทางร่างกายและจิตใจ

สาเหตุของความเหนื่อยล้าตลอดเวลา

ความรู้สึกเหนื่อยล้าแบบนี้มีสาเหตุซับซ้อน หลายคนอาจคิดว่าเกิดจากการนอนน้อยหรือออกกำลังกายน้อยเท่านั้น แต่ความจริงมีหลายปัจจัยร่วมกัน เช่น

• ความเครียดเรื้อรังและภาวะซึมเศร้า – สมองและร่างกายถูกบังคับให้จัดการกับความเครียดอย่างต่อเนื่อง ทำให้พลังงานหมดเร็ว

• ภาระทางอารมณ์และการตัดสินใจ – การทำงานหรือการจัดการปัญหาต่างๆ ซ้ำซาก เช่น การจัดการเรื่องงาน การเงิน หรือความสัมพันธ์ ทำให้สมองเหนื่อยล้า

• การอดนอนและคุณภาพการนอนต่ำ – การนอนไม่เพียงพอทำให้สมองไม่สามารถฟื้นฟูพลังงานได้เต็มที่

• ขาดสารอาหารบางชนิด – เช่น การขาดธาตุเหล็กในผู้หญิง หรือสารอาหารที่ช่วยการทำงานของสมอง

• โรคทางร่างกาย – เช่น ภาวะไทรอยด์ทำงานน้อย เบาหวาน หรือปัญหาเกี่ยวกับหัวใจ

แม้คุณจะขจัดปัจจัยเหล่านี้แล้ว แต่หลายคนยังคงรู้สึกเหมือน “ส่วนหนึ่งของตัวเองกำลังตาย” และมักพบว่าตัวเองมี พลังชีวิตเต็มหลังเลิกงานหรือวันหยุดสุดสัปดาห์ แต่กลับหมดแรงในวันทำงาน

มุมมองทางสมอง: เหนื่อยล้าไม่ใช่แค่ร่างกาย

จากมุมมองทางประสาทชีววิทยา ความเหนื่อยล้าแบบ TATT ไม่ใช่สัญญาณร่างกายเพียงอย่างเดียว แต่เป็น ประสบการณ์ที่เกิดจากการสื่อสารระหว่างสมองและร่างกาย สมองทำหน้าที่เหมือนนักบัญชีพลังงาน คาดการณ์และปรับการใช้พลังงานตลอดเวลา

ตัวอย่างเช่น เมื่อคุณตื่นเช้า สมองอาจเริ่มคำนวณ:

• วันนี้ต้องเจอปัญหาใหม่หรือไม่?

• งานล่าช้า ต้องทำงานล่วงเวลาไหม?

• เพื่อนร่วมงานลาพักร้อน แล้วฉันจะผ่านวันไปได้อย่างไร?

ถ้าสมองทำนายว่าวันนี้จะเป็นวัน ใช้พลังงานสูง มันจะสั่งให้ร่างกายเข้าสู่โหมดประหยัดพลังงานโดยอัตโนมัติ ทำให้คุณรู้สึกอ่อนเพลีย แม้ไม่ได้ทำงานหนัก แต่ถ้าวันไหนสมองทำนายว่าวันนี้ ปลอดภัยและเบาแรง คุณก็จะรู้สึกมีพลังและสดชื่น

วิธีฟื้นพลังชีวิตอย่างมีประสิทธิภาพ

แม้ความเหนื่อยล้าจะเป็นกลยุทธ์ของสมอง แต่เราสามารถปรับการสื่อสารระหว่างสมองและร่างกายเพื่อฟื้นพลังได้

1. พักสมองอย่างแท้จริง
การดูวิดีโอสั้นหรือเล่นโทรศัพท์ไม่ได้ช่วยให้สมองพัก พักสมองจริง ๆ ต้องลดการรับข้อมูลและการตื่นตัว ลอง:

• สลับงานหลังทำงาน 90–120 นาที เดินเล่น พูดคุย หรือจิบชาเงียบ ๆ

• ฝึกสมาธิหรือสติ (Mindfulness) เพื่อลดความตื่นตัวของสมอง

Dr.Pong G100 green tea extract

฿349-฿349

ซื้อสินค้า

2. แบ่งงานใหญ่เป็นงานเล็ก ๆ
เริ่มด้วยงานที่ทำได้ง่าย เช่น จัดโต๊ะ ตอบอีเมล ทำให้สมองรู้สึกควบคุมได้ ส่งสัญญาณว่า “ฉันทำได้” เพิ่มความมั่นใจและพลังงาน

3. จดบันทึกความรู้สึกและความกังวล
การเขียนว่า “วันนี้ฉันกังวลเรื่อง…” ช่วยให้สมองหยุดวนอยู่กับความคิดซ้ำ ๆ บรรเทาความเครียดและฟื้นฟูสมาธิ

MUJI Planting Tree Paper Notebook B5

฿89-฿89

ซื้อสินค้า

Tex MC228

฿70-฿90

ซื้อสินค้า

4. กินอาหารให้สมดุลและสม่ำเสมอ

• ลดพลังงานจากน้ำตาลและขนมหวาน เพราะทำให้พลังงานขึ้นลงเร็ว

• เลือก โปรตีนคุณภาพสูง เช่น ไข่ ถั่ว ผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลือง

• เลือก คาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อน เช่น ข้าวกล้อง ข้าวสาลีโฮลวีต

• ดื่มน้ำเพียงพอ และรักษาสมดุลไขมัน โปรตีน คาร์โบไฮเดรต

Agnesi Spaghetti Integrali

฿75-฿75

ซื้อสินค้า

5. หาเวลาสำหรับ “ภาวะไหล” (Flow)
ภาวะนี้เกิดเมื่อคุณทำกิจกรรมที่ซึมซับและสนุกสนานเต็มที่ ยิ่งคุณได้อยู่ในภาวะไหลมากเท่าไหร่ สมองก็ยิ่งได้รับพลังงานและฟื้นฟูเร็วขึ้น กิจกรรมเหล่านี้อาจเป็นงานอดิเรก หรือแม้แต่งานที่คุณสนใจในชีวิตประจำวัน

สรุป

ความเหนื่อยล้าแม้ไม่ได้ทำงานหนัก ไม่ใช่เรื่องแปลก แต่เป็นสัญญาณที่สมองและร่างกายสื่อถึงคุณ การเข้าใจต้นตอและปรับพฤติกรรมทั้งการพักสมอง แบ่งงาน ทำสมาธิ จดบันทึก และรับประทานอาหารอย่างสมดุล จะช่วยให้คุณฟื้นพลังชีวิตและรู้สึกสดชื่นขึ้นได้

อย่าปล่อยให้ TATT ครอบงำชีวิตคุณ ลองนำเทคนิคเหล่านี้ไปปรับใช้ แล้วคุณจะรู้สึกว่า พลังงานกลับมาเต็มเปี่ยม แม้ในวันที่วุ่นวายที่สุด